Jan van Rooij, deken-schrijver en vendelier
Jan van Rooij is 72 jaar en als 10e kind geboren in een gezin van 13 kinderen. Eén kind is op 6-jarige leeftijd overleden aan de mazelen. “Waren ze maar eerder naar de dokter gegaan”, zegt Jan. Hij woont in zijn ouderlijk huis waar al zes generaties van de familie wonen. En Pater Vogels, de heeroom van Marietje Vogels voor wie zij mantelzorger is geweest, is hier geboren. Er lopen talloze lijnen van Jan naar allerlei mensen en plaatsen in onze dorpen. En daarbuiten. Zijn opa kwam uit Breugel. Daarom is de familie ook altijd op Breugel en Son georiënteerd geweest en zo bezochten ze ook de kleuterschool in Son. De meisjes gingen in Son naar de huishoudschool, met Nuenen hadden ze niet zoveel. Jan weet veel en er komen mooie verhalen boven.
Actief en betrokken
Jan leidt een zeer actief leven. Op zijn 15e begon hij al met werken. Hij was onder andere secretaris van de boerenbond en vanaf de oprichting ook van de carnavalsvereniging. Als koster, lector en collectant is Jan al 40 jaar actief voor de Lambertuskerk in Nederwetten. Vrijwilligerswerk doet Jan ook al jaren bij het boerenbondsmuseum in Gemert. Een openluchtmuseum dat het leven van de Noord-Brabantse boeren rond 1900 tentoonstelt. Er zijn authentieke gebouwen en machines te zien, waaronder een smidse, een klompenmakerij, een wevershuisje en een dorpscafé. Jan heeft samen met andere vrijwilligers een nieuwe ingang op het terrein gemaakt en houdt de tuin bij.
Zijn ouders en broer hebben een boerderij gehad. Jan liet het boerenleven liever links liggen en werkte 27 jaar bij DAF in de technische dienst waar hij zorgde voor het onderhoud van gebouwen en machines. Tevens werkte hij 18 jaar bij Rendac in de technische dienst en onderhield hij gebouwen, machines, transportbanden, ketels, etcetera.
St. Annagilde
Sinds 1970 is Jan lid van het St. Annagilde, als deken-schrijver (secretaris) en als vendelier. Ook is hij Koning geweest. Het gildehuis ligt aan het Koutergat in Nederwetten. “Hier was niemand van de familie bij het gilde”, vertelt Jan. “Ik liep bij Café Coolen binnen en daar vroegen ze: ‘Is da niks veur jou?’ Ik was 20 jaar en zat toen bij de Katholieke Plattelands Jongeren (KPJ). Een week later was ik lid van het gilde.”
Immaterieel erfgoed
Een schutterij of gilde is een broederschap dat zich toelegt op het (militair) beschermen, het beschutten, van stad of dorp en wordt ingezet voor het opluisteren van kerkelijke en wereldlijke feesten. “Er wordt wel geschoten”, vertelt Jan, “Maar het is meer een vriendenclub geworden waarmee ik mooie reizen heb gemaakt. Het vendelen kwam er al gauw bij. Dat is een techniek waar je gevoel voor moet hebben. De knop weegt 4,5 kilo en dat vraagt balanceren. Dat viel in het begin best tegen. Wijlen Piet Renders senior heeft het me geleerd.”
Jan heeft voor de Stichting Pelgrimage van de Federatie van Schuttersgilden twintig jaar lang busreizen mee georganiseerd. Hij is op veel plekken geweest: Lourdes, Rome, Fatima, Santiago de Compostella, Polen, Schotland, Ierland, Hongarije, Oostenrijk…. Bij de herinnering aan een parade met optredens in de hoofdstad van Polen raakt hij ontroerd:
“Dat was zó indrukwekkend!” Ook het bezoek aan concentratiekampen in Polen maakte veel indruk.
Rust
Nu vanwege corona veel niet door kan gaan, ook zijn vrijwilligerswerk niet, neemt hij wat meer rust. Hij kijkt programma’s op tv die hij interessant vindt en leest uitgebreid de krant.
We gaan naar zijn stal en weiland kijken waar een merrie net een veulen heeft gekregen. Het is hier heerlijk weids en stil. En Jan is een boeiende man die leuk kan vertellen en met wie je niet uitgepraat raakt….
Foto’s: Theo van Vijfeijken